CIBIL Score:CIBIL स्कोअरवर उच्च न्यायालयाचा निर्णय: खराब CIBIL स्कोअर (cibil score news) असलेल्यांना चांगलेच माहिती आहे की चांगला CIBIL स्कोअर कर्ज मिळविण्यात काय भूमिका बजावतो. CIBIL स्कोअर खराब असल्यास कर्ज देखील नाकारले जाते. आता उच्च न्यायालयाने (HC decision on cicil score) वाईट CIBIL स्कोअर असलेल्यांना मोठा दिलासा दिला आहे. उच्च न्यायालयाने एक महत्त्वाचा निर्णय दिला आहे आणि बँकांना कडक सूचनाही दिल्या आहेत. न्यायालयाचा हा खास निर्णय जाणून घेऊया-
कर्जासाठी सिबिल स्कोअर). आता अनेक क्षेत्रांमध्ये सिबिल स्कोअर विचारला जात आहे. जर आपण कर्जाबद्दल (कमी सिबिल स्कोअरवर कर्ज) बोललो तर सर्वप्रथम बँका आणि नॉन-बँकिंग फायनान्स कंपन्या (एनबीएफसी) ग्राहकाला कर्ज द्यायचे की नाही हे सिबिल स्कोअर तपासून ठरवतात.
चांगला CIBIL स्कोअर (CIBIL स्कोअर कसा तपासायचा) असलेल्या व्यक्तीला लवकर कर्ज मिळते. खराब CIBIL स्कोअर ग्राहकासाठी कोणत्याही प्रकारे चांगला नसतो. असे असूनही, खराब CIBIL स्कोअर असलेल्यांसाठी उच्च न्यायालयाने दिलासा देणारा निर्णय दिला आहे. उच्च न्यायालयाने बँकांनाही फटकारले आहे.
उच्च न्यायालयाने बँकांना हे निर्देश दिले आहेत-
केरळ उच्च न्यायालयाने कमी CIBIL स्कोअर असलेल्यांच्या बाजूने दिलेल्या निर्णयाची सर्वत्र चर्चा होत आहे आणि त्याचे कौतुक केले जात आहे. कर्जाशी संबंधित एका प्रकरणात उच्च न्यायालयाने (HC decision on loan) एक मोठी टिप्पणी केली आहे आणि म्हटले आहे की CIBIL स्कोअर कमी असला तरी बँक कर्ज अर्ज रद्द करू शकत नाही.
उच्च न्यायालयाच्या न्यायाधीशांनी बँकेला फटकारले आहे आणि म्हटले आहे की, शैक्षणिक कर्ज देण्याच्या बाबतीत बँकेने ‘मानवी दृष्टिकोन’ स्वीकारला पाहिजे आणि CIBIL स्कोअर हा एकमेव आधार असू नये.
उच्च न्यायालयाने ही टिप्पणी केली-
शैक्षणिक कर्जाच्या एका प्रकरणात, केरळ उच्च न्यायालयाने (HC decision on cibil score) विद्यार्थ्याच्या याचिकेवर सुनावणी केली. या प्रकरणात, न्यायालयाच्या न्यायाधीशांनी म्हटले की विद्यार्थी हे उद्याचे राष्ट्रनिर्माते आहेत, भविष्यात देशाचे नेतृत्व त्यांच्या खांद्यावर आहे. म्हणून, बँका (बँक कर्ज बातम्या) विद्यार्थ्याच्या कमी CIBIL स्कोअरच्या बहाण्याने शैक्षणिक कर्ज देण्यास नकार देऊ शकत नाहीत. तसेच हे कर्ज देण्यासाठी कमी CIBIL स्कोअरचा आधार बनवू नये. न्यायालयाने म्हटले की, बँकेने अशा विद्यार्थ्यांचा कर्ज अर्ज (कर्जासाठी अर्ज कसा करावा) नाकारू नये.
कर्जाची रक्कम आधीच थकीत होती-
खटल्यानुसार, एका विद्यार्थ्याने (विद्यार्थी कर्ज प्रकरण) आधीच दोन कर्जे घेतली होती आणि त्यापैकी एका कर्जावर हजारो रुपये थकले होते. दुसरे कर्ज आधीच राईट ऑफ झाले होते. यामुळे विद्यार्थ्याचा सिबिल स्कोअर (सिबिल स्कोअर अपडेट) कमी झाला होता. याचिकाकर्त्या विद्यार्थ्याच्या वकिलांनी असा युक्तिवाद केला की जर कर्जाची (शैक्षणिक कर्जाची बातमी) रक्कम त्वरित मिळाली नाही तर विद्यार्थ्याचे भविष्य धोक्यात येईल.
मागील एका प्रकरणाचा उल्लेख करून –
याचिकाकर्त्या विद्यार्थ्याच्या वकिलाने एका प्रकरणाचाही उल्लेख केला आणि म्हटले की, मागील एका प्रकरणात न्यायालयाने असे म्हटले होते की जर एखाद्या विद्यार्थ्याच्या पालकांचा क्रेडिट स्कोअर खराब असेल तर तो शैक्षणिक कर्जाचा अर्ज नाकारण्याचा आधार असू शकत नाही. कोणत्याही विद्यार्थ्याची शिक्षणानंतर कर्ज फेडण्याची क्षमता (कर्ज परतफेडीचे नियम) यासाठी आधार बनवता येते.
हा होता प्रतिवादी बाजूच्या वकिलांचा युक्तिवाद-
या प्रकरणात, प्रतिवादीच्या वकिलांनी असा युक्तिवाद केला की याचिकाकर्त्याने मागितलेल्या दिलासानुसार अलीकडील प्रकरणात अंतरिम आदेश देणे हे इंडियन बँक्स असोसिएशन आणि रिझर्व्ह बँकेच्या नियम आणि योजनांच्या विरुद्ध असेल.
सरकारी बँकेने जारी केलेल्या परिपत्रकानुसार, विद्यार्थ्याच्या CIBIL स्कोअर (CIBIL स्कोअर नियम) लक्षात घेऊन कर्जाची रक्कम देता येत नाही. दुसरीकडे, याचिकाकर्त्याच्या वकिलांनी सांगितले की विद्यार्थ्याला एका मोठ्या कंपनीकडून नोकरीची ऑफर मिळाली आहे. लवकरच विद्यार्थी संपूर्ण कर्जाची रक्कम परत करू शकेल. उच्च न्यायालयाने या युक्तिवादाचा विचार केला आणि विद्यार्थ्याच्या हिताचा निर्णय दिला.
विद्यार्थ्याला परदेशात नोकरी मिळाली –
विद्यार्थ्याच्या वकिलांनी दिलेले युक्तिवाद आणि सर्व तथ्ये विचारात घेतल्यानंतर उच्च न्यायालयाने असे निरीक्षण नोंदवले की विद्यार्थ्याला परदेशात नोकरी मिळाली आहे, त्यामुळे तो भविष्यात कर्ज फेडू शकेल. म्हणून, उच्च न्यायालयाने (सिबिल स्कोअरवरील उच्च न्यायालय) असा निर्णय दिला की केवळ खराब सिबिल स्कोअरमुळे विद्यार्थ्याचा कर्ज अर्ज नाकारता येणार नाही.
बँक नोकरीमध्ये CIBIL स्कोअरची भूमिका –
आता जर तुमचा CIBIL स्कोअर चांगला असेल तर तुम्हाला बँकेत चांगली नोकरी मिळू शकते (बँक जॉब नवीन नियम). विमा कंपन्या त्यांच्या पॉलिसींमध्ये प्रीमियममध्ये सूट देखील देऊ शकतात. सार्वजनिक क्षेत्रातील बँकांमध्ये देखील नोकरी मिळविण्यासाठी, ग्राहकाचा CIBIL स्कोअर (बँक जॉबसाठी सिबिल स्कोअर) चांगला असणे आवश्यक आहे.
आयबीपीएसने या नोकरीसाठी इतका सिबिल स्कोअर ठरवला आहे-
इन्स्टिट्यूट ऑफ बँकिंग पर्सनल सिलेक्शन (IBPS) ही एक बँकिंग भरती एजन्सी आहे. या एजन्सीनुसार, ज्यांना बँकेत नोकरी मिळवायची आहे (बँक जॉब न्यूज) त्यांचा CIBIL स्कोअर 650 पेक्षा जास्त असावा.
जर एखाद्या उमेदवाराचा क्रेडिट इतिहास नसेल, तर बँकेच्या एनओसीशिवाय प्रकरण सुटणार नाही. अशा परिस्थितीत, ऑफर लेटर स्वतःच रद्द केले जाऊ शकते. आयबीपीएसने एक अधिसूचना जारी केली आहे आणि बँक नोकरीसाठी अर्ज करणाऱ्या अर्जदाराला चांगला क्रेडिट इतिहास राखावा लागेल अशी माहिती शेअर केली आहे.